HF5BS pisze:

>>>>>> cierpieć, trwać i w mordę lać
>>>>> czystą?
>>>> Yhy, najlepiej własnej produkcji by przełamywać monopol ;-)
>>> Nie widzę przeciwwskazań :)
>> Nawet takich, że już ponad ćwierć wieku nie ma (na to) monopolu,
>> więc nie ma czego przełamywać?
>
> Yyy??
> To znaczy, ze legalnie mogę sobie aparaturkę nastawić?

Nie na tym polega istnienie bądź nieistnienie monopolu. Przed wojną
był państwowy monopol spiritusowy, tytoniowy i zapałczany. Zapałki
mogły być produkowane tylko w państwowych fabrykach, ale to nie
wszystko. Jak ktoś sobie kupił za granicą zapalniczkę, to nie
mógł jej legalnie przywieźć i używać w Polsce. Z tym sobie jakoś
(prawnie) poradzono, gdy tylko zapalniczki potaniały i bardziej
się upowszechniły. Ale i tak monopol zapałczany zakończyłs się
jako pierwszy z tych trzech.

Dzisiaj dwa pozostałe wymienione rzeczy są towarem akcyzowym, tak
jak paliwa. Tytoń każdy może sobie na własne potrzeby posadzić
w ogródku (a nawet kupić liście prosto od chłopa), wysuszyć, pociąć
na paseczki, nabić w faję i pykać. Jeśli lubi, bo ja akurat nie.
Ze spiritusem podobnie, choć tu przetrwały szczątkowe przepisy,
które dają władzom możliwość przeszkadzania w destylacji, ale
to raczej przeoczenie. Tylko z paliwami jest inaczej -- jeśli
ktoś tego bimbru naleje do swojego samochodu, to nie może się
tłumaczyć, że na własny użytek, gdy wyjedzie na drogę publiczną.

> Gites panie, lecę po rurki miedziane, zlutuję chłodnicę, drożdże
> w sklepie powinny być, Bitwa pod Grunwaldem, tylko żeby przedgon
> dobrze spuścić, bo wolałbym nie oślepnąć zbyt szybko... Albo do
> mniejszych potrzeb, może wystarczy w sklepie chemicznym kupić
> szklaną chłodniczkę? :)

Wielu krajach południa Europy robia wilkie oczy, gdy słyszą o tym,
że pędzenie może być problemem. W Bułgarii, aby robić wino, a dalej
z niego pędzić rakiję na własny uzytek, trzeba mieć winnicę. A to
oznacza, że należy posadzić dwa winne krzewy w ogródku. I tak oni
to robią. W unijnej Chorwacji każdą bimbrowinę do śliwowicy i rakiji
należy zarejestrować. Idzie się do gradonaczelnika, pisze zahtjev,
opłaca porez i dostaje tabliczkę rejestracyjną. Ten podatek, to tak
na poziomie flaszki gorzały jest. I nie ma warunku, że "na własny
użytek", można sprzedać, jak inne płody rolne.

U nas te monopole, to kontymuacja staropolskiej propinacji --
przywileju szlacheckiego dającego wyłączność na rozpijanie chłopa
pańszczyźnianego. Z tym że prawo propinacji było towarem rynkowym,
można było za monetę brzęczącą wydzierżawić je lokalnemu Jankielowi.

Jarek

--
Po rannej mszy z kaplicy, że była niedziela,
Zabawić się i wypić przyszli do Jankiela.
Przed każdym już szumiała siwą wódką czarka,
Ponad wszystkimi z butlą biegała szynkarka.