Pan Dariusz Dorochowicz napisał:

>> Mój wujek (a właściwie brat babci, czyli wuj mojej mamy) był organistą
>> z całkiem zacnymi organami. Z końca XIX wieku, rozbudaowanymi w latach
>> sześćdziesiątych wieku ubiegłego. Wtedy dodano im między innymi jakieś
>> dzwony. Traktura była już pneumatyczna, czyli klawisze otwierały zaworki,
>> które dmuchały na inne zaworki dmące już w piszczałki. Znane są też
>> rozwiązania mechaniczne, z cięgłami, ale wspomagane dmuchaniem. Coś
>> jak serwo do hamulca w samochodzie. A teraz nie stroni się od rozwiązań
>> z udziałem elektryki.
>
> Teraz? W albumie o Katedrze Oliwskiej jest informacja, że po
> zniszczeniach wojennych całe sterowanie zostało ufundowane (nie
> pamiętam jak było z wykonaniem) przez Polaków z Chicago. Elektryczne.

No bo panie w tej Ameryce, to oni nawet krzesło zrobią elektryczne.

> Ale, co dla mnie było ciekawe, pomimo dość sporej mocy, zupełnie nie
> słychać pompowania. Z kolei w małym kościółku gdzieś tam słychać było
> że organista zaraz zacznie grać, bo ruszał silnik po dłuższej przerwie
> i było to całkiem wyraźne.

Przecież dęcie w miechy nie ma nic wspólnego z trakturą!

> Ale jak to wszystko tam działało - nie mam pojęcia. Kiedy można było
> o to zapytać jakoś człowiek o tym nie pomyślał, a teraz już nie ma
> kogo. Może kiedyś w wakacje...

U wuja oglądałem jeszcze jako dziecko. Potężny miech skórzany, od góry
był przyciśnięty dodatkowo jakimiś betonowymi pustakami dla większego
obciążenia. Elektryczna dmuchawa go nadymała. Wcześniej, gdy prądu
jeszcze nie było, albo w sytuacjach awaryjnych, ministranty stawały
na drągu, który unosił dechę z tymi pustakami do góry. A miech nabierał
oddechu, by mieć siłę dąć w piszczałki.

--
Jarek