On Fri, 10 Nov 2023 14:30:00 +0100, Piotr Gałka wrote:
> W dniu 2023-11-09 o 17:38, LordBluzg®🇵🇱 pisze:
>>> Styki kontaktronów są bardzo wrażliwe. Są w stanie załączać bardzo
>>> niewielki prąd i to wyłącznie w rezystancyjnym obwodzie. Wystarczy raz
>>> rozłączyć indukcyjność i nie możesz być potem pewien tego kontaktronu.
>>> Styki się mogą kleić, oporność przejścia rośnie.
>>>>
>> No właśnie, 30-50mA dla cewki przekaźnika to dużo? Podałem 12V. Przy 5V
>> przekaźniku prąd będzie 2x taki duży.
>>
> Sądzę, że wszystko zależy od prędkości oddalania się styków kontaktronu
> gdy jest rozłączany. Jak kontaktron jest sterowany magnesem to prędkość
> zaniku pola magnetycznego może być znacznie wolniejsza niż, gdy
> kontaktron jest elementem przekaĹşnika kontaktronowego.
> Styki mogą oddalać się na tyle wolno, że szybkość narastania napięcia na
> stykach (wynikająca między innymi z częstotliwości własnej cewki
> przekaźnika (jej L i C) będzie wystarczająca do wytworzenia natężenia
> pola elektrycznego między stykami wystarczającego do powstania iskry co
> wypali cienką warstwę złota na stykach.
>
> Będąc studentem (okolice 1980) dorabiałem sobie naprawiając różne
> rzeczy. Kilka razy trafiły do mnie elektroniczne przerywacze
> kierunkowskazów od Mercedesa. Awaria zawsze była taka sama spalony
> tranzystor sterujący przekaźnikiem. Na cewce przekaźnika nie było diody.
>
> Wtedy uważałem, że to jest błąd i aby tranzystor ponownie się nie
> uszkodził wstawiałem tę diodę.
> Teraz wiem, że wstawiając diodę zabezpieczałem tranzystor za cenę
> skrócenia żywotności styków przekaźnika.
> Koncepcja oryginalnego projektu była taka, że powstające w czasie
> wyłączania przekaźnika przepięcie (wynikające z prądu, oraz L i C
> uzwojenia) jest mniejsze od wytrzymałości napięciowej zastosowanego
> tranzystora, co może nie zawsze było prawdą.

Nawet jesli nie jest, to złącze kolektor-baza jest dioda zenera czy
chyba bardziej lawinowowa przy tych napięciach, i takie pojedyncze
przebicie o malej energii jest raczej niegroĹźne.
Aczkolwiek naprawiałes, to widać jednak groźne :-)

W mosfetach jest nawet parametr "avalanche energy".

> Natomiast diody nie było,
> aby prąd w cewce spadał jak najszybciej zapewniając najszybsze możliwe
> oddalanie się styków przekaźnika.

A tu chyba mógłby pomóc kondensator na zestykach. Choc przy zarówkach
- moze nawet niepotrzebny.
Przy przerywaczu od zapłonu był, a tam rozłączanie powolne ...

J.