On Wed, 20 Nov 2024 16:09:40 +0100, Robert Tomasik wrote:
> W dniu 20.11.2024 o 15:10, J.F pisze:
>> Jak pisałem/linkowałem wcześniej - w tej kamiennej zaporze jest
>> upust górny, dość szeroki, ale i on nie dał rady przepuścic
>> potrzebnej ilości wody.
>
> Nie jestem specjalistą od zapór, ale kilka z nich widziałem. Raczej
> interesowały mnie w kontekście potencjalnego popsucia - zniszczenia, niż
> budowy. Tego typu zapora działa mniej więcej w ten sposób, że na dole
> masz dziurkę policzoną na określony uznany za bezpieczny przepływ. Jak
> wody płynie więcej, to naddatek gromadzi się w zbiorniku podnosząc poziom.

Ta rzeczka normalnie jest malutka. Nie wiem jak tam liczono dolny
przepust, ale jest raczej niezbyt duży.

> Działa to do momentu, gdy tej zatrzymanej wody jest tyle, że dojdzie do
> przepływu górnego.

Tu jest jeszcze przepływ gdzieś w połowie wysokości.

Też niezbyt duży.

> Wówczas woda przelewa się górą. Jak ni nadąża się
> przelewać, to poodnosi się nieco poziom wody i więcej się przelewa. Co

Samoczynnie się podnosi ?

> do zasady nie przewiduje się przelewania wody przez wał. Rzeczywista
> zapora pewnie posiada kilka różnych dodatków, ale to nie zmienia tej
> ogólnej zasady działania.

Ale tu nie wystarczyło.

Szerokość tego górnego upustu szacowałem ze zdjęc na jakies 2*10m.
rezerwa wysokości - trudno ocenic, powiedzmy 1m.
Przepływ z tego wychodzi ograniczony.

> Jeśli ten dolny zawór jest sterowalny i za mało go otwarto na początku

i/lub środkowy.

> opadów, to po prostu szybciej skończyło się miejsce w zbiorniku.

Tak to wygląda w teori, ale nie wiem czy był przymknięty i o ile
przyśpieszyło nieduże te przepusty dolny i środkowy.

> Natomiast nadal nie powinno dojść do przelania się wody przez wał. Bo tu
> z góry wiadomo, że ta woda wypuka ziemię. Dlatego zapory w części, w
> której jest przelew nie robi się w formie wału ziemnego, tylko
> kamiennej / betonowej ściany.

Owszem, tylko co zrobisz?
Wody dopływa, ile dopływa, dolny i środkowy przepust załóżmy ze
otwarte na maksa, górny też pracuje pełną mocą, a wody ciągle
przybywa.

>> Wał ziemny po bokach raczej nie został obniżony, a w dodatku
>> położono na szczycie worki z piaskiem.
>
> Już pomysł układania worków był bardzo niepokojący. Czyli wiedzieli, że
> ewał jest za niski w stosunku do zapory?

No była jedna duża powódz wczesniej, i chyba kilka mniejszych, to może
cos tam wiedzieli.

Ale nie wiem czy "za niski w stosunku do zapory" czy "za niski na
naprawdę dużą wodę". Taką, jakiej Niemcy nie widzieli, bo to oni
zaprojektowali i zrobili.

>> Bokami też przelewało https://www.youtube.com/watch?v=1HJGiUlPndM
>> Moze "wzruszyli ziemię" w wale, i dlatego się rozmyła, może gdzies
>> tam faktycznie rurka była, która ułatwiła przesączanie, może nie
>> wzmocnili po robocie tak, jak by mogli - jakies geowłókniny itp. A
>> może po prostu wody było za dużo, i rozmycie było juz kwestią czasu
>> i szczęscia ...
>
> Cokolwiek tam ne zrobili, na moją znajomość zagadnienia woda przez wał
> nie powinna się móc przelać

Musisz założyć jakieś ilości tej dopływającej wody.
A jak będzie płynęło więcej, to co zrobisz? Kamieni z górnego
przepustu nie usuniesz, żeby więcej płynęło. Z dolnego i środkowego
też nie.

Podniesienie wału ziemnego być może trzeba było zrobić wcześniej,
ale to spora inwestycja ... a wodę z 1997 zapora przetrzymała.

J.