>>>> I tu sie mylisz. Promieniowanie gamma bardzo slabo oddzialywuje z
>>>> materia, o czym swiadczy jego przenikliwosc. Zeby je zatrzymac trzeba
>>> Mówisz o statystyce o której nawet nie wspomniałem. O czym wspomniałem to,
>>> że jak już trafi to odpowiednio mocno i może to równie dobrze zrobić w
>>> obrębie CCD.
>> No wlasnie nie. Ze wzgledu na duza energie takiego fotonu jego potencjal
>> do jonizacji jest znikomy. Jeden foton gama nie wywolalby w komorce CCD
>
> I dlatego zapewne nazywa się takie promieniowanie jonizującym i ma ono
> zdolność uszkadzania np. DNA i innych rzeczy na których zwykle mniej nam
> zalezy? Oczywiscie że z górnych powłok spokojnie wywali - zresztą jak to

J juz ci to wyjasnil. Z fizyki - najwiecej energii jest przekazywanej w
wyniku zderzenia czastek o podobnej masie. Jesli jedna jest lekka
(foton), druga ciezka (jadro, elektron) to foton przeleci praktycznie
nie przekazujac energii elektronowi. Potencjal jonizacyjny
promieniowania gamma jest bardzo maly, stad jest to promieniowanie
stosowane do obrazowania w medycynie - po prostu jest najmniej
szkodliwe. Moze ci sie to wydac szokujace ale tak jest.

> sobie kurcze wyobrażasz? Światło widzialne co najwyżej wykopie ten
> elektron na nieco wyższy poziom energetyczny, gamma wywali z atomu (też
> zapewne nie zawsze). Jonizacja to właśnie taki proces.

Ale my porownujemy promieniowanie korpuskularne z gamma. Gamma moze
wybije pojedynczy elektron, ale taka rozpedzona czasta alfa o energii
5MeV zrobi w okolicy masakre.

>
> Nie jestem za specjalnie dobry w fizyce, ale tak na moje fenomenologiczne
> oko jest to (duża przenikliwość) związane z długością fali a nie
> BEZPOŚREDNIO z energią.

Dlugosc fali i energia sa powiazane. E=hv.

>> takiego efektu, potrzebujesz czastke, ktora masywnie zjonizuje
>
> To MZ kwestia prawdopodobieństwa interakcji a nie samej energii (a raczej
> zdolności do jonizacji). Jądro helu w porównaniu z fotonem to gigant i
> bardzo bardzo nie lubi być -2e.

I o prawdopodobienstwo tu chodzi. Musisz miec proces, ktory efektywnie
zachodzi, inaczej twoj detektor o tak mikroskopijnych rozmiarach jak
matryca nic nie wykryje.

> Wydaje mi się, że mówimy o 2ch różnych rzeczach: Ty o prawdopodobieństwie
> interakcji, ja - o samej interakcji jak już do niej dojdzie.

No i wlasnie. Przesledz rozdzial z fizyki o zderzeniach sprezystych, to
wyjasni nieco dlaczego fotony o duzych energiach sa tak przenikliwe.

>
>> otoczenie, zeby na elemencie CCD pojawil sie mierzalny ladunek. CCD nie
>> wykrywa przeciez pojedynczych fotonow. Co innego w fotopowielaczu, gdzie
>
> Ponownie, to kwestia prawdopodobieństwa - nigdzie nie mówiłem, że jeden
> foton, ale też nie ma to znaczenia bo dociera ich więcej. Jak już trafią
> są skuteczniejsze.

Ale musialbys miec tysiace fotonow, zeby jedna komorka CCD to wykryla.
Jesli prawdopodobienstwo interakcji fotonu z CCD jest male, to pierwotne
zrodlo musialoby miec aktywnosc rzedu MBq, co oczywiscie byloby bardzo
niezdrowe.

>
>> Alfa o takiej energii ma zasieg kilkunastu cm w powietrzu. Ze wzgledu na
>
> Koledzy mówią, że kilka :) a ja praktykiem tu nie jestem.

No wiec ci mowie z praktyki.

>> energie promieniowania alfa z rozpadu toru (ok. 5MeV) jedna czastka helu
>> moze zjonizowac i w efekcie doprowadzic do emisji milionow fotonow
>
> Jaki jest tu mechanizm jonizacji? Nie jest to czasem kwestia energii
> kinetycznej?

Mozna to tak ujac, chociaz przekazywanie energii w ujeciu kwantowym
wyglada nieco inaczej.

>>> Gamma ma przynajmniej teoretyczna możliwość scyntylacji na lub
>>> bezpośredniej interakcji z CCD.
>> Wlasnie nie ma takiej mozliwosci nawet teoretycznie.
>
> No weź - patrz wcześniejsza uwaga o prom. jonizującym.
>
>> fotoczula, ktora mimo wszystko jest zdecydowaine grubsza niz w CCD.
>> Izotopow emitujacych gamma w ogole sie nie stosuje, bo nawet z ekranem
>> efektywnosc rejestracji jest mala.
>
> CCD jest dużo czulsze od kliszy.

Oj, mylisz sie. Na kliszy RTG sluzacej do tego celu kazda czasteczka,
ktora zostanie pochlonieta zostawi slad. To sie oglada pod mikroskopem i
widac miejsca gdzie czastka zostala pochlonieta w postaci czarnego sladu
o wielkosci krysztalu halogenku typowego dla blony. Tak jest w przypadku
alfa. Dla beta stosuje sie juz ekrany scyntylacyjne, a dla gamma nawet
te ekrany nie sa zbyt efektywne, wiec czulosc kliszy jest mala. Ale CCD
rowniez jest niewielka, chociaz lepsza. Teoretycznie dobre sa urzadzenia
majace fotopowielacz, ale tu technicznie nie da sie osiagnac duzej
rozdzielczosci obrazowania.
Zobacz tu jak zbudowana jest gammakamera:
http://www.microphotonics.com/xdi-VHR.html
Zauwaz, ze ma ona scyntylator, element CCD nie reaguje na
promieniowanie. A mimo to rejestruje tylko do 100keV. Sam CCD wymieka
przy ok. 200nm, a do gamma jeszcze daleko.
Jak znajde czas w poniedzialek to zrobie takie fotki z izotopami trytu i
jodu125.