>>>> Może zależeć naswet od miasta. W Warszawie krzyczeli, że przednie
>>>> drzwi sa tylko do wychodzenia. Konduktor miał taki fajny wysoki
>>>> stołek w środku tramwaju czy autobusu. Jak juz konduktorów nie
>>>> było, stołki jeszcze długo zostały.
>>>
>>> Wcale nie w środku, tylko w okolicach tylnych drzwi, właściwie to
>>> tuż przy nich. Przynajmniej tak w "ogórkach" było.
>>
>> W sumie racja -- ogórek przednie drzwi miał w okolicach środka, a za
>> nimi były już tylne, całkiem z tyłu. To przed nimi zasiadał konduktor.
>> Ale w ogórku przegubowym te tylne stawały się to środkowymi drzwiami.
>
> Tak, w autobusach miejskich konduktor mial swoje miejsce z tyłu.
> W tramwajach, jesli mi sie nie pomylilo z autobusami, to juz za moich
> czasow konduktorów niere bylo. Byli za to (Wroclaw) takie fajne
> automaty z biletami, ktorych dzis nie moge odszukac w internecie.

Ciut się mylisz. Jeśli chodzi o tramwaje, to te automaty do biletów były
w wagonach silnikowych, natomiast w doczepach nadal urzędowali
konduktorzy. Zajmowali miejsca podobnie jak w ,,ogórkach" - tuż w
okolicach ostatnich drzwi po prawej stronie. Nad nimi była taka
charakterystyczna półka czy też kieszeń, gdzie zapewne trzymali jakieś
drobiazgi, i sznurek ze zwisającą pętelką (co by nie musiał wstawać na
każdym przystanku) do dzwonienia na odjazd. We wszystkich wagonach były
kasowniki - takie dziurkacze wybijające dwie dziurki o różnych kształtach.

W ,,przegubowcach" konduktorzy też siadywali tuż przed ostatnimi
drzwiami, ale czy były tam automaty -- tego nie pamiętam. Dodatkowo na
szerokim ,,słupku" obok drzwi było takie urządzenie do dzwonienia i
zamykania drzwi, które też obsługiwał konduktor.

Ten automat to się nazywał chyba ,,Krab". Wrzucało się monetę 1 zł albo
50 gr (nie pamiętam, czy była jedna, czy dwie szczeliny na monety) i
wduszało jeden z guzików o bardzo długim skoku. W szczelinie pojawiał
się bilet ,,z taśmy", który należało odedrzeć. To było czysto mechaniczne
urządzenie, bez zasilania.

Tak około 1975 konduktorzy (oprócz autobusów pośpiesznych) odeszli w
mroki historii. Pamiętam napisy przy drzwiach ,,Wagon SAM". Mniej więcej
od tamtego czasu zaczęto w starych wagonach montować drzwi automatycznie
zamykane. Wcześniej takowe były tylko w niektórych silnikowych. Przy
okazji dodawano hamulec szynowy. Najdłużej, do połowy lat 80. XX w.,
tramwaje bez tych wynalazków jeździły do Leśnicy - podobno po
przypadkowym użyciu elektromagnesów hamulcowych wywalało bezpieczniki na
podstacji.

> A potem nastapila zmiana i konduktorów zlikwidowano. Wiec trzeba bylo
> wchodzic przednimi drzwiami, przy kierowcy.

Nigdy tak nie było w komunikacji miejskiej we Wrocławiu. Raczej
odwrotnie - tył - wejście, przód - wyjście. I dwa kasowniki, do których
nagminnie wpadały bilety. We Wrocławiu nigdy nie wpadnięto na stosowanie
biletów dziesięcioprzejazdowych, jak to miało miejsce np. na Górnym
Śląsku, do których te kasowniki były w zasadzie dostosowane.

--
Grzexs