Użytkownik "Kuba (aka cita)" <y...@w...pl> napisał w wiadomości
news:jcnk2p$k1q$1@inews.gazeta.pl...
>
> Użytkownik "Arek" <a...@a...pl> napisał w wiadomości
> news:jcnj2f$pp3$1@node2.news.atman.pl...
>>
>> "Art. 81. 1. Rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim
>> przedstawionej. W braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest
>> wymagane, jeżeli osoba ta otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie.
>> 2. Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku:
>> 1) osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z
>> pełnieniem przez nią *funkcji publicznych*, w szczególności politycznych,
>> społecznych, zawodowych, 2) osoby stanowiącej jedynie szczegół całości
>> takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza. "
>
>
> no to pokaż mi w programie jeden "WIZERUNEK".
> Nie ma twarzy, nie ma głosu, nie ma tablic i innych oznaczeń na autach i
> to jest sedno sprawy. NIE MA TAM WIZERUNKU
> Znajdz lepsze artukuły, bo te wskazują tylko na to, ze TVN (czy dowolna
> inna stacja) może emitować to co emituje bez zgody filmowanego.
>
>

Wiktoria Danilewicz

Tekst pochodzi z numeru: 6 (117) czerwiec 2010

Przepisy KC i PrAut1 nie zawierają normatywnej definicji wizerunku.
Obowiązek konstrukcji tego terminu ciąży więc na doktrynie wspomaganej przez
orzecznictwo. Według definicji słownikowej wyraz "wizerunek" wywodzi się od
niemieckiego Viserung i oznacza czyjąś podobiznę, wyobrażenie czegoś,
portret, obraz. Natomiast w przenośni jest to "sposób, w jaki dana osoba
jest widziana, przedstawiana"2. Już te wstępne sformułowania zapowiadają
trudność przy próbie przyjęcia jednolitego znaczenia pojęcia "wizerunek".
Potwierdza to doktryna przedstawiająca różnorodne, ale zawierające wiele
elementów wspólnych ujęcia tego terminu. Współcześnie w coraz większym
zakresie zauważalna jest tendencja obejmowania tym pojęciem nowych elementów
w celu zapewnienia im lepszej ochrony prawnej3.

Pojęcie wizerunku
S. Ritterman twierdzi, że: "wizerunek danej osoby obejmuje głowę, jak i całą
postać indywidualizującą tę osobę jako jednostkę fizyczną"4. K. Stefaniuk
podkreśla z kolei, że wizerunek jest wartością niematerialną, więc jego
ścisłe zdefiniowanie nie jest możliwe. Podejmuje jednak próbę wyróżnienia
pewnych cech charakterystycznych. Twierdzi, podobnie jak S. Ritterman, że:
"są to takie cechy twarzy i całej postaci, które pozwalają zidentyfikować
jakąś osobę jako określoną jednostkę fizyczną. Z charakterystycznym, sobie
tylko właściwym wyglądem, obrazem fizycznym, osoba ta łączy uczucia
składające się na jej życie psychiczne, do którego ochrony przez ochronę
wizerunku ustawodawca zmierza". Słowo "portret" używane zamiennie z
"wizerunkiem" przez PrAut z 1926 r. i z 1952 r. autor definiuje natomiast
jako materialne ucieleśnienie wizerunku, jego podobiznę5.

Podobnie pojęcie wizerunku rozumie E. Wojnicka, która stwierdza, że są to:
"dostrzegalne, fizyczne cechy człowieka, tworzące jego wygląd i pozwalające
na identyfikację osoby wśród innych ludzi". Słowo "portret" autorka
definiuje natomiast jako nośnik materialny, w którym utrwalony zostaje
wizerunek6.

Zdaniem S. Grzybowskiego niewłaściwe jest określenie omawianego dobra
osobistego słowem "wizerunek". Uważa on, że odpowiednie jest sformułowanie
"obraz fizyczny". Definiuje je przez stwierdzenie, że: "nie chodzi tu tylko
o rysy twarzy, lecz o wszelkie takie cechy fizyczne, które indywidualizują
pewną osobę, pozwalają ją rozpoznać, np. charakterystyczna budowa ciała"7.

Wśród współczesnych definicji tego pojęcia zwracają uwagę te J. Barty
i R. Makarewicza, według których pojęcie "wizerunek" użyte w art. 81 PrAut
to: "wytwór niematerialny, który za pomocą środków plastycznych przedstawia
rozpoznawalną podobiznę danej osoby. Obok klasycznych portretów malarskich
są to także fotografie i karykatury"8.


K. Święcka i J. Świecki stwierdzają natomiast, że: "wizerunek jest to dobro
osobiste, na które składają się cechy pozwalające odróżnić czy
scharakteryzować daną osobę". Dodają także, że ustalenie czyjegoś wizerunku
następuje na materialnym nośniku, jakim jest portret (zdjęcie, film, obraz,
rzeźba czy karykatura)9. Jeszcze zwięźlej wizerunek definiuje A. Doliwa,
który stwierdza, że jest to po prostu utrwalony obraz człowieka10.

Z kolei T. Grzeszak, która problematyką wizerunku zajmuje się szeroko,
uważa, że jest to "skonkretyzowane ustalenie obrazu fizycznego człowieka,
zdatne do zwielokrotnienia i do rozpowszechnienia". Zdaniem autorki to
wizerunek jest przedmiotem obrotu, a jego synonimem jest podobizna. Odróżnia
ona od wizerunku obraz fizyczny człowieka (wygląd), będący atrybutem
tożsamości, stanowiący jego dobro osobiste, portret (utwór o tematyce
portretowej), będący przedmiotem obrotu autorskiego i praw autorskich
osobistych, oraz materialny egzemplarz, w którym wizerunek (a często i
portret), będący przedmiotem prawa własności, jest utrwalony11.

Opinię tę podziela A. Matlak, który uważa, że rozpowszechnieniu podlega
jeden, konkretny, ustalony wizerunek. Obraz fizyczny jest natomiast pojęciem
znacznie szerszym, które pozwala na identyfikację człowieka wśród innych
osób. Przedmiotem eksploatacji czy też naruszenia - według autora - jest
natomiast określony wizerunek "pobrany" w danym momencie życia jakiejś
osoby. Wynika z tego, że człowiek ma wiele wizerunków, różnych w zależności
od momentu życia12.