Korzystając z chwili wolnego czasu postanowiłem uruchomić klona ZX
Spectrum (Harlequin Rev G), który od roku czy dwóch leżał w pudełku,
tylko częściowo złożony.

https://github.com/TomMajor/ZX-Spectrum-Adventure-20
20/blob/master/Archive/Building_a_Harlequin_ZX_Spect
rum_Clone.pdf

Obsadzone wszystkie podstawki pod układy scalone, za wyjątkiem
wzmacniacza operacyjnego przy wejściu magnetofonu (nie udało mi się go
kupić, zresztą komputer powinien ruszyć bez niego). Zastosowałem układy
logiczne w wersji 74HC, większość przetestowana programatorem MiniProg
(nieprzetestowane tylko te, których testu oprogramowanie nie wspiera,
np. 74HC4040). Procesor Z80 także w wersji CMOS. EPROM zaprogramowany
obrazem ROM-u ZX Spectrum 48.

Niestety, po podłączeniu zasilania nie widzę dobrze znanego ekranu
powitalnego Basica. Na telewizorze pojawiają się losowe, ruchome
"mozaiki", które często po chwili przechodzą do czarnego ekranu. Zwarcie
pinów "reset" na płycie powoduje wygenerowani nowej "mozaiki". Przykłady
poniżej.

https://ibb.co/yPhH4q5
https://ibb.co/5W1hnDd
https://ibb.co/Sd64MsW
https://ibb.co/MR7dV8Z

Telewizor jest podłączony do wyjścia układu AD724JR, generującego
kompozytowy sygnał wideo. Komputerek posiada także 6-pinowe gniazdko
miniDIN z sygnałem RGB, ale w tej chwili nie mam ani kabla, ani
telewizora do jego podłączenia.

Dokumentację można pobrać tutaj:
http://trastero.speccy.org/cosas/JL/Harlequin/superf
o1.html

Ktoś ma jakiś pomysł gdzie mogę szukać możliwej przyczyny?

do góry

On 03/04/2021 08:27, Atlantis wrote:
> Ktoś ma jakiś pomysł gdzie mogę szukać możliwej przyczyny?

Clock na CPU. Czy na wszytkich liniach A i D jest aktywnośc. Zacznij od
tego.

Kolorowa mozaika, jesli "w stylu ZX" czyli boxy 8x8 pixeli w dwóch
kolorach, jest poprawna i świadczy o tym że działa logiga wyświetlania
obrazu.

W moim przypadku, po zmontowaniu H miałem podobny problem. Okazało się
że podstawki precyzyjne które stosuje ... nie stykają. Trzeba było
wykręcać nogi scalaków.

Przypuszczalnie były wiekowe i przechowywane "jedna w drugiej" co
zmęczyło sprężyny.

do góry

On 03.04.2021 10:11, heby wrote:

> Kolorowa mozaika, jesli "w stylu ZX" czyli boxy 8x8 pixeli w dwóch
> kolorach, jest poprawna i świadczy o tym że działa logiga wyświetlania
> obrazu.

"Mozaika" była bardziej "analogowa" - z dość łagodnymi przejściami
pomiędzy grupami pikseli.

W każdym razie udało mi się popchnąć sprawę nieco do przodu. Okazuje
się, że jeśli będę dostatecznie długo resetował urządzenie, to w końcu
pojawi się ekran startowy. Czasem występuje "etap przejściowy", w którym
na ekranie mam układ migających "kwadratów". Jeśli już pojawi się ekran
startowy, to będzie się wyświetlał i pojawi się przy każdym kolejnym
resecie. Dopiero odłączenie i ponowne podpięcie zasilania powoduje
powrót problemu.

Coś nie tak z układem resetu? Tylko co? Przecież to tylko jeden rezystor
i kondensator? A może oscylator nie wzbudza się od razu po podłączeniu
zasiania?

Niestety nie mam w tej chwili pod ręką oscyloskopu, żeby dokładnie
wszystko sprawdzić. :/

do góry

On 03/04/2021 12:22, Atlantis wrote:
> W każdym razie udało mi się popchnąć sprawę nieco do przodu. Okazuje
> się, że jeśli będę dostatecznie długo resetował urządzenie, to w końcu
> pojawi się ekran startowy.

U mnie taki objaw to było startowanie kwarcu na złej częstotliwości (!).
Wymagało to zmiany pojemności bo freq pływało w szerokim zakresie, w
zależności od przypadku.

> Niestety nie mam w tej chwili pod ręką oscyloskopu, żeby dokładnie
> wszystko sprawdzić. :/

Sprawdź czy CPU ma te 3.5Mhz ;)

Harlequin u mnie sprawiał tylko te dwa problemy: kwarc nie startował
stabilnie i scalaki nie stykały w gniazdach. Po ogarnięciu, startuje za
kazdym razem. Fakt, że ja robiłem zwykła kopię ZX, bez bajerów.

Na forum wyczytałem że jest skrajnie czuły na niektóre kiepskie wersje
74. U mnie wszystkie to HC.

do góry

On 03.04.2021 12:45, heby wrote:

> U mnie taki objaw to było startowanie kwarcu na złej częstotliwości (!).
> Wymagało to zmiany pojemności bo freq pływało w szerokim zakresie, w
> zależności od przypadku.

Który kondensator powinienem wymienić? I na jaką wartość?


> Na forum wyczytałem że jest skrajnie czuły na niektóre kiepskie wersje
> 74. U mnie wszystkie to HC.

U mnie też wszystkie układy logiczne to HC. Z80 też w wersji CMOS.

do góry

On 03/04/2021 15:49, Atlantis wrote:
>> U mnie taki objaw to było startowanie kwarcu na złej częstotliwości
>> (!). Wymagało to zmiany pojemności bo freq pływało w szerokim
>> zakresie, w zależności od przypadku.
> Który kondensator powinienem wymienić? I na jaką wartość?

Mówie o tych przy kwarcu. Musiałem je zwiększyć i pracuje stabilnie.

>> Na forum wyczytałem że jest skrajnie czuły na niektóre kiepskie wersje
>> 74. U mnie wszystkie to HC.
> U mnie też wszystkie układy logiczne to HC. Z80 też w wersji CMOS.

No to sprawdź czy obraz się nie zmienia jak dociskasz postawki. W tej
sposób znalazłem przyczynę u mnie.

do góry

On 03.04.2021 16:02, heby wrote:

> Mówie o tych przy kwarcu. Musiałem je zwiększyć i pracuje stabilnie.

Widzę, że na schemacie w pobliżu kwarcu jest jeden kondensator 100 pF.
Właśnie taką pojemność ma u mnie. Chodzi o ten? Do jakiej wartości
musiałeś go podnieść?


> No to sprawdź czy obraz się nie zmienia jak dociskasz postawki. W tej
> sposób znalazłem przyczynę u mnie.

Dociskanie układów nie ma żadnego wpływu. Natomiast wygląda na to, że na
tym wczesnym etapie (gdy na ekranie pojawiają się losowe wzory)
dotykanie kwarcu ma jakiś wpływ na zawartość ekranu. Jednak gdy już
pojawi się ekran startowy, manipulowanie przy kwarcu nie ma żadnego
wpływu i (jak wspominałem) kolejne resety powodują prawidłowe
uruchomienie systemu.

do góry

On 03/04/2021 16:37, Atlantis wrote:
>> Mówie o tych przy kwarcu. Musiałem je zwiększyć i pracuje stabilnie.
> Widzę, że na schemacie w pobliżu kwarcu jest jeden kondensator 100 pF.

No tak, masz rację jeden, dawno to robiłem.

http://trastero.speccy.org/cosas/JL/Harlequin/Docume
ntacion/harlequin_rev_g.pdf

Zwiększyłem go, ale nie poamietam do ilu, nie mam H . pod ręką obecnie.
Pewnie coś koło 150p. Opis poprawki znalazłem na jakimś forum, radzono
zwiększyć/zmiejszyć to C oraz to samo z rezystorami, jesli C nie pomoże.
Ponoć to z powodu dużego rozrzutu parametrów kwarców, a schemat
oryginalny jest dla kwarcu stosowanego w ZX Spectrum. Jest też przeróbka
na generator SMD 14MHz, ale był kłopot z zakupem takowego.

> Dociskanie układów nie ma żadnego wpływu. Natomiast wygląda na to, że na
> tym wczesnym etapie (gdy na ekranie pojawiają się losowe wzory)
> dotykanie kwarcu ma jakiś wpływ na zawartość ekranu. Jednak gdy już
> pojawi się ekran startowy, manipulowanie przy kwarcu nie ma żadnego
> wpływu i (jak wspominałem) kolejne resety powodują prawidłowe
> uruchomienie systemu.

Brzmi jak kiepski start. Masz miernik f? U mnie czasami podczas "złego
startu" potrafił pokazać 28MHz, ale wtedy obraz kompletnie nie wyglądał
jak obraz, tylko jak sieczkarnia.

do góry

On 03.04.2021 17:06, heby wrote:

> Brzmi jak kiepski start. Masz miernik f? U mnie czasami podczas "złego
> startu" potrafił pokazać 28MHz, ale wtedy obraz kompletnie nie wyglądał
> jak obraz, tylko jak sieczkarnia.

Ok. Zwiększyłem pojemność kondensatora w oscylatorze do 180 pF - nie
pomogło. Zwiększyłem do 330pF - nie pomogło. Potem przyszło mi do głowy,
żeby poszukać jeszcze jednego egzemplarza 74HC04. Niby od tego samego
producenta, a jednak to on zrobił różnicę. Nawet po powrocie do 100 pF
komputer startuje od razu.

do góry

Tak BTW, skoro już o tym mowa: jakiej klawiatury i obudowy użyłeś w
swoim egzemplarzu Harlequina? ;)

do góry